به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از راديو بين‌المللي فرانسه، زلزله و سونامي اخير در ژاپن علاوه بر ابعاد انساني آن بازخورد وسيعي در عرصه رسانه ها داشته است. اما باوجود اين پوشش وسيع اما به نظر مي رسد كه به دليل شكل گيري يك چهارچوب ذهني خاص از سوي سينماي آمريكا سبب شده است، كه رسانه هاي عمومي و اذهان عمومي با اين مسئله مانند يك فيلم سينمايي هيجان انگيز برخورد كنند.
جالب اينجا است كه تصاوير فيلم هاي خبري رسانه هاي گروهي از لحاط كادر بندي شباهت عجيبي با نحوه تصوير برداري فيلم هاي هاليوودي از جمله 2012 دارد.
*يك گزارش خبري به سبك هاليوود
در حقيقت ما شاهدگزارشِ تراژدي به سبك هاليوود در رسانه هاي جهان هستيم. انگار نه انگار زير دست و پاي غولِ سونامي، يك فاجعه‌ي انساني تلخ دارد رقم مي‌خورد.
اشتهاي دوربينِ تلويزيون‌ها هنوز از نماي باز و لانگ‌شاتِ اين فاجعه سير نشده است. هنوز تلويزيون‌ها از هيجان تصاوير هوايي سونامي نگذشته‌اند. دوربين‌ها حاضر نيستند از ارتفاع اين نشئه‌ي هاليوودي پايين بيايند، به احترام قربانيان بر خاكِ عزادار و ترك‌خورده‌ي زمين، زانو بزنند و چهره‌هاي مردگان و زندگانِ اين فاجعه را قاب بگيرند.
هستند دوربين‌هايي كه در اين ميان براي به تصوير كشيدن فاجعه‌ي انساني سونامي بر چشم‌هاي خيس و چهره‌هاي عزاداران و قربانيان سكته مي‌كنند؛ اما هنوز در مقابل ولعِ تلويزيون‌ها براي نمايش تصاويري كه بي‌شباهت به جلوه‌هاي ويژه‌ي هاليوودي نيستند فرصت و رخصتي براي نشان دادن كلوزآپ (نماي بسته) اين فاجعه به مخاطب نيافته‌اند.
*استفاده از عكس هاي سينمايي به جاي تصاوير واقعي حادثه
با گذشت چند روز از اين حادثه و كشته شدن بيش از يك هزار نفر، هنوز اين تراژدي صاحب قهرمان نشده است. هنوز رسانه‌ها و دوربين‌ها فاجعه را در خطوط چهره‌ي يكي از قربانيان ثبت نكرده است.
دردناك‌ترين بخش اين ماجرا تصويري است كه صفحه‌ي فيس بوكِ "براي ژاپن دعا كنيد " به عنوان تصوير اصلي خود برگزيده است: تصوير دردناك زني كه با چهره و قامتي گل‌آلود، جنازه‌ي فرزندش را بغل كرده و ضجه مي‌زند.
اين تصوير مربوط به يك فيلم سينمايي است و هيچ ارتباطي با واقعيت امروز سونامي و زلزله‌ي ژاپن ندارد. اين در حالي است كه شمار اعضاي صفحه‌ي فيس بوك "براي ژاپن دعا كنيد " امروز (13 مارس) از مرز 130 هزار نفر گذشت. آيا فاجعه‌اي كه در آن خبر از كشته شدن بيش از 10 هزار انسان مي‌رسد اين‌قدر بي‌قهرمان شده كه بايد براي نشان دادن عمق آن به سراغ فيلم‌هاي سينمايي رفت؟
*برآورده شدن تمام آرزوهاي كارخانه هاي رويا پردازي هاليوود
امروز سرخط كوتاه‌ترين خبرها از ژاپن به همين اندازه بوي مرگ مي‌دهد: رييس پليس منطقه‌ي "مياگي " تعداد كشته شدگان اين منطقه را بيش از 10 هزار نفر برآورد مي‌كند. صدها نفر ناپديد شده‌اند و جان 30 ميليون نفر از ساكنان نزديك راكتورهاي اتمي ژاپن در خطر است.
تصاويرِ هوايي از غول سونامي كه در حال بلعيدن ماشين‌ها و خانه‌هاست بيش از تمامي فيلم‌هاي پرهزينه‌ي هاليوود هيجان دارند. هيجاني كه به مدد جلوه‌هاي ويژه ساخته نشده. حقيقت دارد. گويي تمام آرزوهاي كارخانه‌ي روياپردازي هاليوود به يك‌باره برآورده شده است.
امواج سونامي زور نمي‌زنند. تمام مظاهر زندگي مدرنِ شرق آسيا را چنان از جا مي‌كنند و مي‌روبند كه انگار ماموريتي فراتر از جابه‌جايي ماكت‌هاي مقوايي يك فيلم سينمايي دارند؛ مأموريتي شبيه تغيير نقشه‌ي جغرافيا. و دوربين‌ها از گرفتن اين نماي باز سير نمي شوند. چهره‌ي انسانِ قرباني در اين تراژدي فرصتي براي ديدن شدن پيدا نمي‌كند. تراژدي، در حد يك رويداد فانتزي باورناپذير باقي مي‌ماند. كسي از ديدن اين تصاوير اشك نمي‌ريزد. مخاطب با دهان باز و حيرت و ناباوري اين تصاوير را مصرف مي‌كند. حيرت و هيجان، جاي اندوه را مي‌گيرد.
تلويزيون‌ها هم براي اين ذائقه‌ي سيري‌ناپذير، دوربين‌هاي خود را همچنان به شكار تصاوير جذاب از سونامي مي‌فرستند.
*سرمايه خدادادي سونامي براي رسانه ها
شعبده‌ي سونامي در بلعيدن زمينِ پيش روي‌اش هنوز ببيندگان را چنان محسور خود كرده كه گويي پيش از ويرانگري‌اش، عظمت و قدرت او را به تماشا نشسته‌اند. او در يك چشم به هم زدن طومار تمام قدرت انسان پيشرفته و ساخته‌هاي پرافتخارش را در هم مي‌پيچد. حتي مرموزترين و قاعدتا مستحكم ترين بنا در تصور مخاطب هم به زانو در مي‌آيند: انفجار در دو نيروگاه هسته‌اي ژاپن و نشت مواد راديواكتيو.
اين شعبده‌ي تراژيك درست همان سرمايه‌اي‌ست كه صنعت فيلم‌سازي هاليوود به مدد آن مخاطبش را راضي مي‌كند. و حالا تلويزيون‌ها با سرمايه‌ي خدادادي سونامي معركه مي‌گيرند و از ميخكوب كردن مخاطب به خود مي‌بالند.
*سونامي امروز در خانه هاي ماست
رقص طولاني آسمان‌خراش‌هاي ژاپن در زلزله‌ي 8.9 ريشتري از تلويزيون‌ها به نمايش گذاشته مي‌شود. ژاپنِ قدرتمند. ژاپنِ تكنولوژيك و پيشرفته. انگار صحنه صحنه‌ي جنگ طبيعت و دست‌آوردهاي انسان قرن بيست و يكم است.
آيا اگر اين رويداد براي يك كشور فقير آفريقايي رخ مي‌داد، رفتار دوربين‌ها همين بود؟ حتي آن‌ها كه در متن اين حادثه‌اند از فيلم‌برداري مقاومت خانه‌ها و بناها در مقابل زلزله چشم پوشي نمي‌كنند.
گاهي دوربين‌ها به ستايش مقاومت و پيروزي ساخته‌هاي دست انسان ژاپني مي‌پردازند و گاه ناچيز بودنش را در مقابل قهر طبيعت قاب مي‌گيرند. حتي ممكن است ببيندگانِ جهاني اين نبرد، گاه در پنهان‌ترين لايه‌هاي مغز خود، پيروزي گلادياتورِ طبيعت را ناخواسته تحسين كنند: چقدر انسان قرن بيست و يكم با تمام دبدبه و كبكبه‌اش شكننده است.
آيا طبيعت دارد به ما تذكر مي دهد؟
سونامي تنها شرق آسيا را جارو نكرد. سونامي در خانه هاي ماست. سونامي در تلويزيون‌ها و سايت‌هايي است كه اشتهاي هاليوودي‌شان با وجود كشته شدن بيش از يك هزار و 300 نفر هنوز از لانگ‌شات اين فاجعه سير نشده است.
اگرچه اين ذائقه‌ي هاليوودي در رسانه‌هاي محلي قاعدتا شكسته مي‌شود و آدم‌ها هم به اندازه‌ي ماشين‌ها و خانه‌هايي كه با سونامي جارو مي شوند فرصت ديده شدن مي‌يابند اما اغلب تلويزيون‌هاي دنيا و فضاي رسانه‌هاي اينترنتي هنوز در تصرفِ احساسِ بهت و هيجان است. اكنون اما نوبت قربانيان است. نوبتِ انسان
نظرات شما عزیزان:
ورود
اعضا:
آمار
وب سایت:
